علم شناسی کوهن و نگرش گشتالتی

نویسندگان

سعید زیبا کلام

عضو هیئت علمی گروه فلسفه دانشگاه تهران

چکیده

تامس کوهن نظریه ای موسوم به نظریه پارادایم های علمی ارائه می کند که، برخلاف اسلاف پوزیتیویست و نگتیویست خود، به نحو جدّی و تعیین کننده ای برخاسته و مأخوذ از عمل عالمان در تاریخ علم است. در این مقاله کوشیده ام سه کار انجام دهم. اوّل اینکه نشان داده ام چگونه کوهن در مطالعه تاریخ علم دچار نوعی تغییر گشتالتی می شود. دوّم اینکه نگرش گشتالتی را تشریح کرده نشان داده ام چگونه این نگرش نقش مهمی در نظریه کوهن ایفا می کند. و بالاخره، سعی کرده ام نشان بدهم که چگونه تغییرات گشتالتی، پارادایم های قبل و بعد از یک انقلاب علمی را قیاس ناپذیر می کند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

علم شناسى کوهن و نگرش گشتالتى

تامس کوهن نظریه اى موسوم به نظریه پارادایم هاى علمى ارائه مى کند که، برخلاف اسلاف پوزیتیویست و نگتیویست خود، به نحو جدّى و تعیین کننده اى برخاسته و مأخوذ از عمل عالمان در تاریخ علم است. در این مقاله کوشیده ام سه کار انجام دهم. اوّل اینکه نشان داده ام چگونه کوهن در مطالعه تاریخ علم دچار نوعى تغییر گشتالتى مى شود. دوّم اینکه نگرش گشتالتى را تشریح کرده نشان داده ام چگونه این نگرش نقش مهمى در نظریه کو...

متن کامل

بازخوانی علمی طب سنتی ایرانی برمبنای علم شناسی تامس کوهن

سابقه و هدف: از زمان ورود طب جدید به ایران تاکنون بحث‌های زیادی پیرامون علمی‌بودن گزاره‌ها و مفاهیم طب سنتی و علم-بودن این حوزه میان منتقدین و مدافعین این دانش صورت گرفته‌است. یکی از اشکالات اساسی این مباحث این است که قبل از پرداختن به علم‌بودن یا نبودن این حوزه، معیارهای علم‌بودن به طور دقیق مشخص نشده‌است. تعیین معیار برای علم‌بودن از اصلی‌ترین مسائل فلسفۀ علم به شمار می‌رود. فیلسوفان علم تاکن...

متن کامل

نقد علم شناسی کوهن از منظر فایرابند1

کوهن و فایرابند از فیلسوفان علمی هستند که در بسیاری از جهات، دیدگاه های نزدیک و بعضاً مشترکی دارند. این دو فیلسوف به عقلانیتی آفاقی و جهان شمول باور ندارند؛ از این رو در عرف ادبیات فلسفی، دیدگاه های آنان را نسبی گرایانه تلقی می کنند. هر دو، از فیلسوفان نیمة دوم قرن بیستم هستند و واکنشی به جریان های پوزیتیویستی و نگتیویستی محسوب می شوند. این اندازه، شباهت و نزدیکی، این پرسش را در ذهن برمی انگیزد ...

متن کامل

نقد علم شناسی کوهن از منظر فایرابند۱

کوهن و فایرابند از فیلسوفان علمی هستند که در بسیاری از جهات، دیدگاه های نزدیک و بعضاً مشترکی دارند. این دو فیلسوف به عقلانیتی آفاقی و جهان شمول باور ندارند؛ از این رو در عرف ادبیات فلسفی، دیدگاه های آنان را نسبی گرایانه تلقی می کنند. هر دو، از فیلسوفان نیمه دوم قرن بیستم هستند و واکنشی به جریان های پوزیتیویستی و نگتیویستی محسوب می شوند. این اندازه، شباهت و نزدیکی، این پرسش را در ذهن برمی انگیزد ...

متن کامل

رویکرد برون‌گرایانة تامس کوهن به تاریخ علم

در نگارش تاریخ علم تا نیمة دوم قرن بیستم رویکردی درون‌گرایانه غلبه داشت. بر اساس این رویکرد وظیفة مورخ این است که تاریخ عقلانی نظریه‌ها را بنویسد و نشان دهد که تاریخ علم، تاریخ انباشت یافته‌ها و ابداعات فردی است. با انتشار آثار کوهن تحولی انقلابی در تاریخ‌نویسی ایجاد شد. او تحت تأثیر مورخینی مانند کوایره و باترفیلد علم را به عنوان نهادی جمعی مورد مطالعه قرار داد و بر ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
روش‏ شناسی علوم انسانی

جلد ۹، شماره ۳۴، صفحات ۱۰-۲۸

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023